LYMAN D-7
kruitweegschaal

Lyman kruitweegschaal

Dit is een kruitweegschaal die voor het zeer precies afwegen van kruit wordt gebruikt bij het zelf vullen van patronen voor schietwapens. Deze kruitweger is gemaakt door Lyman uit Middletown in de staat Connecticut in de USA. Hoe oud deze weegschaal is weet ik (nog) niet. Een kopie van de gebruiksaanwijzing is nog te koop op eBay. Op het internet zijn oude handboeken van Lyman te vinden met veel gedetailleerde informatie over hoeveel kruit er moet in welk type patroon voor gebruik in welk type pistool of geweer. De weegarm kantelt op een mesvormige asoplegging. De weger is zeer precies en gevoelig. Op het wegerhuis zit een draaiknop, hiermee wordt een draaiexcenter bediend. Een vertikale staaf staat op dit excenter. Bij rechtsom draaien van de knop drukt het excenter de staaf omhoog en de staaf tilt dan de mesvormige as van de weegarm uit de lagerpannen. Dit voorkomt dat de meslagering slijt wanneer de weegschaal niet gebruikt wordt en de weegschaal toch door tocht of wind wordt bewogen. De hier getoonde kruitweegschaal weegt in grains. Het weegbereik is 505 grains.

achterkant van de weger

Links 500 grains plus 5 grains rechts, maakt samen 505 grains. 1 grain = 0,06479891 gram, afgerond 64,799 milligram, ofwel ongeveer 0,065 gram. 7000 grains = 1 pound = 16 ounces. en dus is 1 grain gelijk aan 0,002285714 oz. Op de weegarm links staat een schaal van 500 grains waarbij elke maatstreep is gelijk aan 5 grains. Op de weegarm rechts staat een schaal van 5 grains, hier is elke streep gelijk aan eentiende grain. Er bestaat ook een metrische uitvoering waarbij in gramdelen gewogen kan worden. De schaal links gaat dan van 0 tot 32,50 gram, elke streep is daarbij 0,25 gram. De hele schaal rechts van de meslagering is 0,25 gram, en elk streepje is 0,005 gram (vijfduizendste gram!). Het weegbereik van een grammenversie is daarmee 32,75 gram. Voor het wegen stel je eerst met de stelschroef onder het wegerhuis de weegarm precies op de waarde nul (links) af. Let er op dat de verstelbare gewichten, het zware en het lichte gewicht, hierbij zoveel mogelijk rechts op de weegarm staan. Om een bepaalde hoeveelheid kruit af te wegen zet je eerst het zware gewicht links zoveel mogelijk op de gewenste waarde in grains, en daarna verplaats je zonodig het lichte gewicht rechts voor de nog preciezere waardebepaling. Doe daarna precies zoveel kruit in het schaaltje totdat de weegarm weer exact de nulwaarde links op de schaal aanwijst. Nu heb je de gewenste hoeveelheid kruit in grains. In het aluminium wegerhuis bevinden zich links bij de spleet twee magneten die de beweging van de wegerarm remmen door op het koperen vlakje een tegenkracht uit te oefenen. (Zoek op 'Eddy current rem' of 'magneetdemping'). Ook de kruitweger van Lee Precision heeft een magneetdemping, zie de Lee poederweger.
Onderstaand nog wat beelden van deze nauwkeurige Lyman kruitweegschaal.

gebruiksaanwijzing van de kruitweegschaal

links de schaal tot 500 grains, onderverdeeld per 5 grains rechts de schaal van 5 grains, onderverdeeld per eentiende grain

gebruiksaanwijzing van de kruitweegschaal

weegschaal gedeeltelijk gedemonteerd

van boven, links bij de spleet zit de magneetdemper

de onderkant van het wegerhuis met links de nulstelschroef en rechts het excenter en de stelknop

links de schaal tot 32,50 gram, onderverdeeld per 0,25 gram rechts de schaal van 0,25 gram, onderverdeeld per 0,005 gram

de kruitweegschaal lijkt gemaakt voor rechtshandigen

[beweeg muis over de foto] zet een gewichtje in het weegpannetje en krijg hernieuwd evenwicht door het verplaatsen van de contragewichten

de kruitweegschaal lijkt gemaakt voor rechtshandigen

weegpannetje op de ophanging die ophangbocht verbuigt te makkelijk	het weegpannetje	ophanging van het weegpannetje
de weegarm wijst hier precies nul aan	zware stelgewicht staat op 125 grains	het lichte stelgewichtje staat hier op 21 x 0,1 = 2,1 grains
de nulstelschroef zit linksonder het wegerhuis	de naam LYMAN staat ook op het zware stelgewicht	de naam LYMAN is meegegoten op het wegerhuis
de draaiknop om via het excenter de weegarm uit de meslagering te liften	de net zichtbare vertikale ronde staaf heeft de weegarm uit de meslagering getild	het excenter in het wegerhuis