mini decimaal bascule

maker: onbekend, Duitsland
ontwerp: Aloïs Quintenz Straatsburg, Frankrijk, patentaanvraag in 1821, eerste patent verleend 9 februari 1822
toegelaten door het Franse ijkwezen op 28 augustus 1824, aanvrager Fréderic Rollé zakenpartner en opvolger, Frankrijk
bruine lijn
decimaal bascule, maker onbekend
mini decimaal bascule
 

Dit is een nu goed werkende mini uitvoering van een decimale bascule. Met 100 gram op het gewichtenplankje kan men het tienvoudige, dus 1000 gram wegen. 200 gram om 2000 gram te wegen et cetera. Ik kocht dit mini-model op een veilingsite in Duitsland. Bij aankomst per post bleek het stuk en incompleet. Als je op het internet zoekt hoe een bascule er uit hoort te zien, kom je ook snel op veilingsites, het aanbod is daar groot, de meeste bascules trouwens ook, en de prijzen zijn heel laag. Na zoeken in de verenigingsbladen over weegschalen en gewichten kwam ik op de naam van de bedenker van dit type weegschaal. Aloïs Quintenz uit Straatsburg in Frankrijk. Hij deed een patentaanvraag op zijn ontwerp in 1821. Het patent werd op 9 februari 1822 openbaar. Na een drietal toevoegingen, het totale patent omvat nu 48 bladzijden!, werd het ontwerp goedgekeurd en toegelaten door het Franse ijkwezen op 28 augustus 1824. Het patent kwam op naam te staan van Fréderic Rollé een geldschieter en zakenpartner en helper van de weduwe Quintenz, Aloïs Quintenz was op 17 april 1822 overleden. Rollé werkt samen met Jean-Baptiste Schwilgué.
 
 

andere kant van de bascule
andere kant van de bascule
 

Zij ontwikkelden de bascule verder en maakten er een commercieel succes van. In Le Système Métrique schreef Michel Heitzler een aantal artikelen over Quintenz en Rollé, zie o.a. 1999/2 pp.1213-121, 2011/2 pp.2489-2490 en 2011/3 pp.2525-2534. In Meten & Wegen no.86, juni 1994, pp.2048 staat een model van 62 cm lang en 40 cm hoog. In Meten & Wegen no.88, december 1994 pp.2096 staat een demonstratiemodel van een bascule van 40 cm lang en 24 cm hoog. In Meten & Wegen no.134 juni 2006, pp3184-3187 staat een kleine bascule van Becker & Buddingh, die is 62 cm lang en 37 cm hoog. Dat exemplaar is geschikt bevonden om tot 50 kilo te wegen in 1876.
Het hier getoonde exemplaar is nog kleiner: 32 cm lang en 19 cm hoog. Na de restauratie werkt de decimaal bascule weer uitstekend, zie onderstaande animatie met het blikje Heineken op de bascule en het effect van 1 gram bijplaatsen op het gewichtenplankje.
Dit type weegschaal kent veel namen: bascule, decimaal bascule, brugbascule, Sackwaage, Kartoffelwaage, Decimalwaage, Marktwaage, balance à pommes de terre, balance agricole, balance à grains, balance de ferme, balance décimale, balance de comptoir, platform scales, decimal scales, enzovoorts.
Onderstaand nog wat beelden van de mini bascule.

detail 1
de bascule met de messing bol op schroefdraad als fijnafstelling,
een blokkeerhendel, een aantal meskantlagers en een kettinglood
om de weger waterpas te stellen
 
detail 2
de bascule staat in evenwicht
 
detail 3
het houten vlak voor de te wegen goederen
 
detail 4
de blokkeerhendel spert de bascule-beweging
 
detail 5
de blokkeerhendel in de vrij-stand, de bascule kan bewegen
 
detail 6
de bascule staat in evenwicht, de messing bol is voor de fijnafstelling
 
twee bascule posities
animatie: [beweeg de aanwijzer over de foto]
bijplaatsen van 1 gram laat de bascule doorslaan naar de andere kant
de weeglast is 354 gram de gewichtjes zijn 35 of 35 + 1 = 36 gram
De decimaal werking van de bascule is duidelijk zichtbaar
weging van het volle blikje bier
het volle blikje bier weegt 354 gram
 
 
weger
de gebruikte gewichtjes 1 + 5 + 10 + 20 = 36 gram
 
 
detail 4
met een last van 500 gram
 
detail 5
bij de last van 500 gram is 50 gram precies genoeg voor evenwicht
 
 
detail 6
het gewichtje van 50 gram
 
detail 7
lood om waterpas staan te controleren
 
detail 8
bascule detail
 
detail 9
detail van de bascule
 
detail 10
van boven gezien
 
detail 11
een tekening uit de patentaanvraag van Aloïs Quintenz uit 1821
 
detail 12
de onbelast bascule staat hier in evenwicht
 
detail 13
een deel van het bascule mechaniek
 
detail 14
de onderkant van de bascule
 
detail 15
zicht op de trekstangen van de bascule
 
detail 16
zoals het uit het postpakketje kwam, naast 2 gewichtsblokken (rechts)
 
detail 17
voor de restauratie nog verder gedemonteerd
 
detail 18
de weer goed werkende mini-bascule
 
bruine lijn
« verzameling deel 21 «© copyright André Solversie: december 31, 2019